Mooie woorden bij opening importbeurs Shanghai

China zal importtarieven verlagen, barrières om zaken te doen afschaffen en de juridische bescherming van intellectueel eigendom verbeteren. Daardoor zal de invoer van goederen uit het buitenland over de komende vijftien jaar toenemen tot 30 biljoen dollar en diensten tot 10 biljoen dollar. Ook wil China zijn schouders zetten onder een investeringsverdrag met de Europese Unie en een vrijhandelsverdrag met Japan en Zuid-Korea. Dat zei president Xi maandag in Shanghai bij de opening van de eerste editie van de Chinese Internationale Importbeurs CIIE.

Volgens Xi is China toegekomen aan een nieuwe ronde van economische hervormingen op het hoogste niveau. "Protectionisme en unilateralisme nemen toe. Internationale samenwerking en vrije wereldhandel liggen onder vuur. China zal zijn deur naar de wereld niet sluiten en zal zich alleen maar meer en meer open stellen", aldus Xi.

Handelsbalans

China importeert natuurlijk al veel uit het buitenland. De waarde van de invoer van goederen bedroeg 1,84 biljoen dollar in 2017; 16 procent meer dan het jaar ervoor. Op de vijfdaagse importbeurs, die al wekenlang in Chinese media en met internetreclame wordt gepusht, presenteren meer dan drieduizend buitenlandse bedrijven uit 130 landen zich. CIIE dient niet zozeer een praktisch alswel een symbolisch doel. China wil de wereld laten zien dat ze open staat voor buitenlandse producten en dat het er niet alleen maar op uit is zelf zoveel mogelijk spulletjes aan het buitenland te verkopen.

Een scheve handelsbalans met de Verenigde Staten en oneerlijke handelspraktijken waren belangrijke redenen voor president Trump om een handelsoorlog met China te ontketenen. Xi noemde Amerika niet expliciet in zijn rede, maar gaf wel enkele steken onder water: "In een wereld van groeiende globalisering, zijn het recht van de sterkste en alles of niets-mentaliteit niets meer dan een doodlopende straat." En over de handelsoorlog: "Een storm kan een vijver vernietigen. Niet de zee."

G20-top

Chinese en buitenlandse analisten bogen zich over Xi's toespraak. Niemand had een rigoreuze koerswijziging verwacht. Maar dit was ook wel weer wat mager. Xi beloofde niets nieuws. En waar hij iets concreets noemde, liet hij een tijdspad achterwege. Dat hij de markt voor zorg, onderwijs, telecommunicatie, financiële dienstverlening en cultuur verder wil openstellen wordt al jarenlang beloofd. Het gebeurt alleen zo traag. Dat Xi de openheid van China's economie een handelsmerk van zijn land noemde, leidde in commentaren hooguit tot hoongelach.

Analisten vragen zich af of het China nu wel ernst is economische hervormingen door te voeren. Of houdt Xi de kaarten zo lang mogelijk tegen de borst om ze als het tot onderhandelingen met de Amerikanen komt als tegemoetkomingen te presenteren? Trump zegt voortdurend dat een handelsconflict eenvoudig is te winnen en dat een oplossing nabij is. Op 30 november lopen Xi en Trump elkaar tegen het lijf bij de G20-top in Buenos Aires. Trump heeft Xi uitgenodigd voor een diner. Xi heeft nog geen ja gezegd. Maar ook geen nee.