Dunne lijn tussen dialoog, beïnvloeding en spionage

Volgens de krant heeft parlementsvoorzitter Siegfried Bracke vorige maand een dossier met verdenkingen aan het adres van De Winter overhandigd aan het parket. Daar moet nu worden uitgezocht of de politicus van Vlaams Belang de wet heeft overtreden door samen te spannen met een Chinees die van inmengingsactiviteiten wordt verdacht.

De betrokken Chinees, Shao Changchun (foto, rechts), was in Antwerpen woonachtig en officieel werkzaam als vioolbouwer. Hij werd eind vorig jaar het land uitgezet. Volgens de Staatsveiligheid had de man als dekmantel een culturele organisatie opgericht die "intrinsiek verbonden was met het Chinese propagandasysteem". Zo kwam De Winter in beeld, hij zou zich sinds 2013 voor de European Chinese Cultural and Educational Foundation (ECCEF) hebben ingezet, mogelijk tegen betaling.

Duidelijkheid

Als Belgische veiligheidsdiensten bij hun werk op inlichtingen stuiten die parlementariërs of ministers betreffen, moeten die worden voorgelegd aan de premier, de minister van justitie en het zogenoemde Vast Comité van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten, in België doorgaans kortweg Comité I genoemd.

In het geval van De Winter is dat al anderhalf jaar geleden gebeurd. Blijkbaar is het dossier daarna als een hete aardappel doorgegeven. Uiteindelijk is het terecht gekomen bij kamervoorzitter Bracke, die de casus -geanonimiseerd- heeft voorgelegd aan de integriteitscommissie van het parlement. Die kwam tot de conclusie dat er over het rapport geen zinnig woord valt te zeggen. Alleen een justitieel onderzoek kan duidelijkheid scheppen.

Lobbywerk

Vast staat dat De Winter regelde dat ECCEF in het federale parlement een seminar 'Flanders: a bridge between China and Europe' kon organiseren. Volgens Het Laatste Nieuws zou het parlementslid bovendien op kosten van ECCEF reizen naar China en Kazachstan hebben ondernomen.

Ook zou De Winter een politiechef mee uit eten hebben genomen om hem namens de stichting te vragen of Chinese gasten de rij bij de paspoortcontrole konden ontlopen door gebruik te maken van de VIP-uitgang op vliegveld Zaventem. In 2017 zou De Winter een onkostenvergoeding van 25.000 euro hebben ontvangen voor zijn hulp.

Vlaamse James Bond

De Winter is zich ondertussen van geen kwaad bewust. Hij ontkent geld te hebben aangenomen van ECCEF. Bovendien stelden de contacten niet zoveel voor; hij had zich alleen willen inspannen om Chinese bedrijven voor België en de Antwerpse haven te interesseren. Van spionage door Shao, of verzoekjes iets illegaals te doen is hem nooit iets gebleken. "Als deze man een spion was, ben ik James Bond", grapte hij.

De Winter heeft wel een punt als hij vervolgens zijn verbazing uit dat uitgerekend hij als spil in een spionageplot wordt gezien. "Het is best een goede grap dat iemand als ik, die nota bene al jaar en dag de paria van de Belgische politiek is, de best geplaatste politicus zou zijn om 'buitenlandse inmengingsactiviteiten' te faciliteren en te organiseren." Vanwege het cordon sanitaire staat Vlaams Belang langs de zijlijn in de Belgische politiek.

Chinafobie

De verslaggeving van de Belgische media maakt de zaak niet helderder. Allerlei termen worden door elkaar gebruikt: propaganda, spionage, inmenging. Het Laatste Nieuws noemt de inmengingsactiviteiten waarvoor Shao het land werd uitgezet opeens weer 'lobbywerk'. ECCEF zou die hebben ondernomen "om een politiek en zakelijk netwerk uit te bouwen dat ze later konden inzetten voor allerhande beïnvloeding". In de toekomst dus, dat klinkt dan plotseling niet heel strafbaar.

Misschien weet de Belgische inlichtingendienst veel meer dan wat we nu op basis van perspublicaties weten. Goed dat de Belgische openbare aanklagers dat gaan uitzoeken. Het werpt hopelijk ook licht op de activiteiten van vele lobby- en promotiegroepen, die -ook in Nederland- actief zijn. Maar daarvoor moeten wel objectieve normen worden gehanteerd. Het is gek als de promotie van het ene land reclame wordt genoemd en uit het andere land propaganda. Of lobby waar het een bepaald land betreft en inmenging voor het andere.