Trump probeert akkoord handelsoorlog te forceren

Vrijdag tweette de president nog dat hij optimistisch was over een spoedige doorbraak in het Chinees-Amerikaanse handelsconflict. Maar zondag was hij blijkbaar van gedachten veranderd. In een serie tweets kondigde hij aan een bestaande importheffing op een Chinese handelsstroom met een waarde van 200 miljard dollar te verhogen.

Bovendien zinspeelde hij op nieuwe heffingen van 25 procent op een stroom Chinese producten met een waarde van 325 miljard dollar. Daarmee zou de facto de complete import van Made in China extra worden belast. China verkocht vorig jaar voor 505 miljard dollar aan spulletjes aan de VS. Andersom verkocht de VS 'maar' voor 129 miljard dollar aan producten aan China. Een handelstekort van 376 miljard dollar dus.

Beurzen onderuit

De plotselinge escalatie komt aan de vooravond van een nieuwe gespreksronde tussen Amerikaanse en Chinese onderhandelaars. Een omvangrijke Chinese delegatie wordt deze week in Washington verwacht. (tekst loopt door onder illustratie)

Hoewel aanvankelijk werd gedacht dat China de afspraak zou afzeggen, maakte de Chinese overheid maandag bekend dat de onderhandelingen doorgaan. Onduidelijk is of vice-premier Liu He daarbij zal zijn of pas aanschuift als de lucht is geklaard. Zonder hem zullen in ieder geval geen knopen worden doorgehakt.

Trumps dreigementen leidden maandag tot lagere beurskoersen over de hele wereld. Een oplaaiende handelsoorlog heeft gevolgen voor de wereldeconomie - niet alleen die van China en Amerika zelf. Beleggers hadden ingecalculeerd dat een akkoord dichtbij was; niet in het minst doordat van Amerikaanse zijde dit al maandenlang wordt aangekondigd.

Tijdrekken

En dat was precies het probleem. Waar de Amerikanen in de veronderstelling verkeerden dat zij alle troeven in handen hadden, dachten zij snel concessies los te kunnen krijgen. De Chinezen toonden zich geduldig, traineerden de onderhandelingen zorgvuldig totdat de heffingen ook in de VS pijn begonnen te doen.

Maar blijkbaar is het geduld aan Amerikaanse zijde nu op. Volgens Trump duurt het te lang, omdat het Chinese kamp probeert opnieuw te onderhandelen over eerder overeengekomen afspraken. Ook minister van financiën Steven Mnuchin liet zich in gelijke bewoordingen uit.

Wie knippert het eerste

De president tweette bovendien dat het handelstekort nu echt moet worden verkleind. Dat is opmerkelijk, want juist daarover is vorig jaar al een akkoord bereikt. Als de Chinezen hun weg uit dit conflict kunnen kopen zullen ze dat zeker doen. Het gaat juist om de afspraken over oneerlijke handelspraktijken die moeizaam verlopen, omdat China zich geen Amerikaanse spelregels wil laten opdringen.

De Chinezen twijfelen vanaf het begin of het de Amerikanen wel werkelijk om het handelstekort gaat. China zwaait al een jaar met de geldbuidel om extra inkopen in de VS te doen, maar iedere keer komen de Amerikaanse onderhandelaars met andere eisen. Wat bovendien niet helpt is dat Amerika wel veel van China eist, maar daar weinig tegenover zet behalve het 'recht' om hun spulletjes aan Amerika te verkopen.

De kunst van het onderhandelen

Trumps poging een akkoord met dreigementen te forceren kan het gewenste effect hebben. Maar voor hetzelfde geld interpreteren de Chinezen dit als een poging om hen te laten buigen voor de Amerikaanse wereldhegemonie. Dat kunnen ze niet accepteren.