Geen zuivere koffie: einde aan succesverhaal Luckin

Luckin Coffee is het geesteskind van Jenny Zhiya Qian. Zij zag de groeiende populariteit van Starbucks en dacht dat er voldoende ruimte in de markt zou zijn voor een Chinese concurrent. Met het geld van investeerders, een aggressieve marketingtactiek en een razendsnelle expansie groeide Luckin uit tot een bekend merk in het Chinese straatbeeld.

Tegenwoordig zijn er meer dan 4.500 Luckin-filialen. Dat is een hele prestatie als je bedenkt dat het bedrijf pas in januari 2018 zijn eerste vestiging opende. In mei 2019 ging het bedrijf op Wall Street naar de beurs en haalde 561 miljoen dollar op bij investeerders. Sindsdien verdrievoudigde de koers bijna van 17 dollar tot 50 dollar eerder dit jaar.

Geruchten

Geruchten dat Luckin zijn omzet flatteerde (winst maakte het nog nooit), zoemden al langer rond. Het was beleggers opgevallen dat er wel erg veel geld in de kassa stroomde in verhouding met de hoeveelheid koffie die het bedrijf verkoopt. En dat terwijl Luckin strooit met kortingen om klanten binnen te halen - en te houden. Er zijn klanten die op Chinese social media beweren dat ze bij Luckin nog nooit het volle pond hebben betaald.

Maar toen een grote belegger eind vorig jaar liet weten dat het over geloofwaardige informatie beschikte dat er was gerommeld met de cijfers van het derde kwartaal, werd het de Luckin-directie te gortig. Er werd een onafhankelijk onderzoek ingesteld dat voor eens en altijd een einde moest maken aan de kwalijke geruchten.

Koersval

Maar het speciale comité kwam tot een heel andere conclusie: het ontdekte dat er vanaf het tweede kwartaal is gerommeld met de cijfers. De werkelijke omzet lag maar liefst 2,2 miljard yuan (287 miljoen euro) lager dan gerapporteerd; 40% van de totale omzet in die periode. Het comité adviseerde financieel directeur Jian Liu en zijn directe medewerkers met onmiddellijke ingang op non-actief te zetten. Hetgeen algemeen directeur Lu Zhengyao (Charles Lu) prompt deed.

Luckin maakte donderdag conform de Amerikaanse beursregels het slechte nieuws openbaar en waarschuwde beleggers dat ze niet kunnen vertrouwen op alle eerdere financiële verklaringen van het bedrijf. Daarop kelderde het aandeel met 81 procent tot 4,90 dollar. Naast het onderzoek van de Chinese beurswaakhond, stellen ook de vier banken die Luckins beursintroductie begeleidden een onderzoek in of er fouten zijn gemaakt bij de beursgang (China International Capital Corp, Morgan Stanley, Credit Suisse en Haitong International Securities). Het ligt voor de hand dat ook de Amerikaanse beursautoriteiten zullen onderzoeken of aandeelhouders misleid zijn. Flinke boetes en schadevergoedingen liggen dan voor de hand.

Hoge rendementen, grote risico's

Beleggen in Chinese bedrijven is verleidelijk, maar ook risicovol. Het toezicht is de laatste jaren wel verscherpt, maar schandalen komen nog steeds voor. Bekend is de ruzie tussen twee fabrikanten van bouwmachines, Zoomlion en Sany. Het dispuut ging blijkbaar zover dat Sany een economisch journalist omkocht om valse informatie over de financiële situatie van Zoomlion te publiceren. Andersom beschuldigde de Sany-directeur zijn concurrent ervan zijn zoon te hebben ontvoerd.

In de wereld van het echt grote geld willen Chinese bedrijven daarom liever een beursnotering aan een buitenlandse beurs, bv in Hong Kong of Wall Street. Dat heeft twee voordelen: het toezicht is hier veel strenger en dat moet beleggers vertrouwen geven. Bovendien kunnen niet-Chinese beleggers hier eenvoudig aandelen van Chinese bedrijven kopen en verkopen. Een garantie geeft dit echter niet: in september 2014 moest de Chinese schoenenfabrikant Ultrasonic, die aan de beurs in Frankfurt stond genoteerd, bekend maken dat zowel de topman als financieel directeur zich met onbekende bestemming uit de voeten hadden gemaakt met medeneming van de kas.

UPDATE - De Raad van Commissarissen heeft Jenny Zhiya Qian en Jian Liu ontslagen, meldt Luckin op 15 mei. Zes andere medewerkers zijn geschorst in afwachting van nader onderzoek.