China test eigen cryptomunt: digitale yuan

De eerste test zal in Xiongan plaatshebben, maakte de centrale bank woensdag bekend. Werknemers van Zhonghai SPV Group -het bouwconsortium van staatsbedrijven dat de 'stad van de toekomst' bouwt- krijgen een deel van hun salaris in de vorm van digitale yuans. Die kunnen ze besteden bij 19 bedrijven in Xiongan, zoals een lokaal hotel, sportschool, onbemande supermarkten en bioscopen, maar ook bij de fastfoodketens Starbucks, McDonald's, Subway en Qinfeng Baozi. Vier grote staatsbanken (ICBC, Bank of China, Agricultural Bank of China en China Construction Bank) brengen het digitale geld -net zoals echt geld- in omloop.

De tweede proef vindt plaats in Suzhou en was al eerder aangekondigd. Daar krijgen ambtenaren een deel van hun reisvergoeding voor de maand mei in de vorm van de digitale yuan. Het geld kunnen ze spenderen bij openbaarvervoerbedrijven. Ook in Shenzhen en Chengdu zijn tests in voorbereiding.

Cashloze maatschappij

Er wordt al sinds 2014 gefilosofeerd over de invoering van een digitale yuan. Maar het project bleek ingewikkelder dan gedacht. Nu de praktijkproeven zijn aangekondigd, krijgen we een beter beeld wat de centrale bankiers hebben bedacht. De digitale yuan -die formeel digitale valuta voor electronische betaling heet- wordt gekoppeld aan de koers van de echte yuan. Die wordt iedere dag door de centrale bank vastgesteld en er kan dus niet mee worden gespeculeerd.

Het geld wordt door de centrale bank geschapen en via reguliere banken gedistribueerd. Burgers beheren hun digitale portefeuille op een app op hun mobiele telefoon. Daar kun je je geld ook echt bekijken in de vorm van afbeeldingen van bankbiljetten die ieder een uniek nummer hebben. Op termijn kan baar geld worden uitgefaseerd.

Stabiliteit van het financiële systeem

Met de praktijkproef is China het eerste land met een eigen central-bank digital currency (cbdc). Veel economen vroegen zich af of die er ooit zou komen. China is immers al hard op weg een cashloze maatschappij te worden zonder zo'n nationale cryptomunt. Vier op de vijf transacties vinden plaats via de betaalapps van Alipay en WeChat. Op veel plekken in de grote steden kun je helemaal niet meer contant betalen.

Maar volgens de centrale bank kleeft hier een groot risico aan: wat als Alibaba of Tencent failliet zouden gaan? Dan zouden veel Chinezen hun geld kwijt zijn en het digitale betalingsverkeer tot stilstand komen. Bij zo'n verstoring van het financiële systeem zou enorm veel cash nodig zijn, bankbiljetten en munten die eenvoudigweg steeds minder in omloop zijn. Met een eigen cryptomunt waarvoor de centrale bank garant staat is dat risico er niet of in ieder geval kleiner. Alibaba en Tencent hebben bijgedragen aan de technische realisatie van de pilot.

Toezicht op geldstromen

Bijkomend voordeel voor de Chinese autoriteiten is dat ze veel meer controle krijgen op geldstromen. Zwart geld, corruptiegeld, drugsgeld; het is allemaal niet meer mogelijk als je alleen nog maar met de staatsapp kunt betalen.

Dit is ook de reden dat de Chinese overheid zeer wantrouwend staat tegenover andermans cryptomunten, zoals de bitcoin of het plan van Facebook de Libra te introduceren. Private cryptocurrency kunnen de stabiliteit van het financiële systeem ondermijnen en bieden criminelen de kans anoniem geld te transfereren. Daarom is de handel in dergelijke cryptomunten in China verboden.