Wie zijn de hoofdrolspelers voor Biden's Chinabeleid?
Woensdag wordt Joe Biden beëdigd als de 46ste president van de Verenigde Staten. Hij staat voor vele uitdagingen in het binnen- en buitenland. Wie zijn voorgedragen voor de sleutelfuncties voor zijn Chinabeleid? (Deze blog wordt verder geüpdate)
Anthony Blinken (1962) is de voordracht voor secretary of state, ofwel de minister van buitenlandse zaken. De afgelopen jaren was de ambassadeurszoon in de private sector actief, voor een mede door hem opgericht adviesbureau dat techbedrijven aan overheidsinstellingen koppelt. Maar Blinken is een echte carrière-diplomaat. Hij bekleedde seniore posities op het ministerie van buitenlandse zaken in de Clinton-periode. Tijdens de eerste termijn van Obama was hij de veiligheidsadviseur van -toen nog- vice-president Biden (Pivot to Asia!). Tijdens de tweede termijn werd hij benoemd tot vice-minister van buitenlandse zaken.
Blinken was nauw bij Biden's campagne betrokken als buitenlandadviseur. Hij karakteriseerde Trumps handelsdeal met China als een debacle. Hij noemde een volledige ontkoppeling van China onrealistisch. En hij sprak zich uit voor sterkere economische banden met Taiwan.
Blinken is geen duif als het om China gaat. Maar hij zal wel een andere tactiek hanteren dan zijn voorganger Pompeo. In dit licht is het aardig te kijken naar het boek Ally vs Ally dat hij in 1987 schreef. Daarin betoogde hij dat diplomatieke druk op de Sovjet-Unie tijdens de Siberische Pijpleidingcrisis van mindere betekenis was voor de Amerikaanse belangen dan het bewaken van sterke betrekkingen met Europese landen.
UPDATE: Inmiddels is Blinken verschenen voor een hoorzitting van de senaat -die met zijn benoeming in moet stemmen- en zei daarin dat Trump "gelijk had een steviger positie in te nemen tegenover China." Ook onderschreef hij Pompeo's kwalificatie van het Chinese beleid in Xinjiang als genocide. Inhoudelijk is van hem dus geen breuk in het China-beleid te verwachten, maar de verschillen zullen hem zitten in de manier van aanpak.
Analisten is het opgevallen dat Blinken China de grootste bedreiging voor Amerikaanse belangen onder de natiestaten noemde. Met andere woorden: er zijn grotere problemen, ik noem een Covid-19 of klimaatverandering. De vorige regering noemde China zonder voorbehoud de grootste uitdaging. Bovendien viel het op dat Blinken geen een keer de communistische partij noemde (zijn ondervragers wel). Dat zou er op kunnen duiden dat Washington niet meer China's regeringsvorm ter discussie stelt.
Blinken zei overigens nog iets aardigs over techno-democratieën en techno-autocratieën die samen zullen uitmaken hoe technologie in de komende decennia zal worden gebruikt.
UPDATE II: Blinken is 26 januari benoemd als minister van buitenlandse zaken.
Jake Sullivan (1976) is de nieuwe nationale veiligheidsadviseur van Biden. Hij was de plaatsvervangend stafchef van Hillary Clinton toen zij minister van buitenlandse zaken was (Pivot to Asia!). Zijn belangrijkse prioriteiten, zei Sullivan, zijn de aanpak van de Corona-pandemie en de relaties met China. Het is Sullivan die Blinken zal vergezellen bij de eerste ontmoeting op hoog regeringsniveau tussen de VS en China, half maart in Anchorage.
Kurt Campbell (1957) wordt bij de Nationale Veiligheidsraad het hoofd van het bureau voor Oost-Azië en de Pacific; of zo u wilt, de Indo-Pacific. Van hem wordt verwacht dat hij de verschillende ministeries wat betreft China op een rij krijgt en de verkokering doorbreekt: een whole-of-government approach jegens China. Dus niet alleen de ministeries die zich met het buitenland bezighouden, maar evengoed met de overige ministeries. Het is een functie die hij onder Obama (2009-2013) al eerder vervulde (Pivot to Asia!). Daarna richtte hij een eigen denktank op, The Asia Group. Hij is een ervaren diplomaat.
Campbell is realistisch over de opkomst van China en de mogelijkheden van de VS om China te veranderen. Hij ziet Amerika's belangrijkste uitdager als een gegeven waar de VS praktisch mee om moeten leren gaan, waarbij Amerikaanse belangen -uiteraard- voorop staan en het smeden van allianties een belangrijk instrument is. "Concurrentie zonder catastrofes", noemde hij dat in 2019 in een opinie-artikel in Foreign Affairs.
UPDATE: Binnen de Nationale Veiligheidsraad krijgt Campbell twee directe collega's met China in hun portefeuille: Laura Rosenberger en Rush Doshi. Zij krijgen beide de functietitel senior China director. Rosenberg werkt bij een denktank voor versterking van de transatlantische samenwerking en is een vocaal critica van al dan niet verborgen Chinese beïnvloeding van andere landen. Doshi werkt bij de prestigieuze denktank Brookings Institute en is daar directeur van het China Strategy Initiative. Hij en Campbell kennen elkaar goed: ze schreven onlangs nog samen een opinieartikel over de Indo-Pacific: How America can shore up Asian order. Daarin wordt de noodzaak bepleit van de vorming van een coalitie met regionale landen om een machtsbalans tussen China en de VS te garanderen. Let op: Doshi heeft een boek geschreven dat binnenkort uitkomt met concrete beleidsadviezen: The Long Game; China's Grand Strategy to displace the American Order.
UPDATE II: Ook iemand om in de gaten te houden: Tarun Chhabra. Hij wordt bij de Nationale Veiligheidsraad senior directeur voor technologie en nationale veiligheid. Hij deed samen met Doshi onderzoek naar China's groeiende invloed in de wereld op het gebied van technologie. Hij publiceerde onlangs een rapport over de noodzaak voor de VS om met andere landen (lees: niet China) allianties te sluiten om in nieuwe technologieën als AI voorsprong te houden op andere landen (lees: China).
UPDATE III: Het ministerie van defensie heeft bekendgemaakt dat het een eigen taskforce China heeft ingesteld. Deze Pentagon taskforce zal worden geleid door Ely Ratner, een senior adviseur van Blinken.
Gina Raimondo (1971) is de nieuwe minister van handel. Na haar studie economie en promotie in de filosofie heeft ze carrière in het grote geld gemaakt. Pas in 2010 werd ze actief in het openbaar bestuur als general treasurer van Rhode Island; de staat waarvan ze vier jaar later gouverneur werd.
In eerste instantie steunde ze de kandidatuur van Mike Bloomberg. Toen hij opgaf sprak ze dezelfde dag nog steun voor Biden uit. Raimondo volgt Wilbur Ross op.
Raimondo krijgt veel te maken met Katherine Tai (1974). Zij is voorgedragen als de nieuwe handelsgezant; een van de tien speciale functionarissen op ministers-niveau die geen eigen departement hebben (minister zonder portefeuille). Zij is de dochter van Chinese ouders die uitweken naar Taiwan en later naar de VS emigreerden. Tai is in Connecticut geboren, studeerde geschiedenis en rechten. Ze doceerde twee jaar engels op de Sun Yat-sen universiteit in Guangzhou.
Haar benoeming werpt zijn schaduw vooruit over wat een speerpunt van haar positie zal worden als opvolger van Robert Lighthizer. Tai werkte op het ministerie van justitie op de afdeling die adviseert over geschillen bij de Wereldhandelsorganisatie WTO en was drie jaar verantwoordelijk voor het toezicht op de nakoming van handelsafspraken door China tijdens de Obama-regering. Tai spreekt vloeiend mandarijn.
Lloyd Austin (1953) dan. Deze gepensioneerde en rijkgedecoreerde landmachtgeneraal is de nieuwe minister van defensie. Was enige tijd gelegerd in Duitsland. Vervulde diverse operationele en staffuncties, waaronder de hoogste: stafchef (2012-2013). Leidde missies in Irak en Afghanistan.
Gek genoeg had hij speciale toestemming van de senaat nodig om defensieminister te worden, omdat 'draaideur'-regels het verbieden om als militair binnen zeven jaar na vertrek uit het leger op het Pentagon te gaan werken, terwijl het wel is toegestaan om in de defensie-industrie als consultant te werken (wat Austin -zoals zoveel b.d.'s- de afgelopen vijf jaar deed).
Over zijn beleidsopvattingen is weinig bekend, omdat Austin zich daar zelden publiek over uitliet. Maar Amerikaanse media schrijven dat hij sceptisch is over buitenlandse militaire avonturen, de voorkeur geeft aan diplomatieke oplossingen en wil investeren in de band met bondgenoten. Zelf vatte hij dat meermaals samen onder de term: "strategisch geduld". Dat alles lijkt er op te duiden dat Biden voor een bedachtzame minister van defensie kiest, die bereid is als stok achter de deur te fungeren en niet zelf de confrontatie zoekt. Hij is daarom geen favoriet van China-haviken in Washington.
UPDATE: In zijn senaatshoorzitting noemde Austin China een aanhoudende dreiging en Azië het belangrijkste aandachtspunt. Zijn prioriteit lijkt te zijn de technologische voorsprong van het Amerikaanse leger te behouden en te voorkomen dat China het gat dichtloopt. Hij noemde hierbij nadrukkelijk de ruimte als een gebied waar een voorsprong van strategisch belang is. Een vraag of het niet tijd was een eind te maken aan de 'strategische onduidelijkheid' van de VS ten aanzien van Taiwan, wimpelde hij af, maar hij sprak wel uit dat de VS zijn huidige verplichtingen om Taiwan te bewapenen na zal komen.
Austin krijgt een directe assistent die zich volledig met China gaat bezighouden: Michael Chase.
UPDATE II: op 22 januari is zijn voordracht door de senaat bevestigd en is Austin aan het werk gegaan.
Ron Klain (1961) wordt stafchef van het Witte Huis, de belangrijkste adviseur van president Biden. De voormalig advocaat ontwikkelde zich tot lobbyist en politiek adviseur. Was eerder stafchef van twee democratische vice-presidenten, Al Gore en Joe Biden. Klain is dus zoals zoveel benoemingen in Team Biden een oude bekende en vertrouweling van de president.
Veel aandacht gaat uit naar 2014, toen Klain aan het hoofd werd gezet van het team dat moest voorkomen dat de Ebola-epidemie naar de VS kwam (wat lukte). Die ervaring zal van pas komen als de Biden-regering voor zijn eerste belangrijke taak staat: het beteugelen van de Corona-pandemie.
Klain heeft geen duidelijk China-profiel, maar waarschijnlijk krijgt hij nog vaak te horen dat hij zich positief uitliet over de manier waarop China de Corona-uitbraak heeft bestreden.
John Kerry (1943) is een oude bekende: hij was minister van buitenlandse zaken in de tweede termijn van Obama (2013-2017). Hij wordt de speciale gezant voor het klimaat. Met deze nieuwe functie geeft Biden aan dat hij klimaatverandering als een grote bedreiging ziet.
Het zal een hele klus worden voor Kerry, want als minister zonder portefeuille moet hij in het binnenland verschillende ministeries op een lijn krijgen en in het buitenland zaken doen met landen waarmee de VS op andere onderwerpen een belangenconflict uitvecht. Allereerst natuurlijk China. Gevreesd wordt dan ook dat hij en Blinken regelmatig in elkaars vaarwater terecht komen.
Wie wordt Biden's ambassadeur in Beijing? Hierover is nog niets bekendgemaakt. De naam van Disney-topman Bob Iger is genoemd, maar dat leek vooral een lancering van een campagne voor zichzelf. Meer serieus was het gerucht dat Pete Buttigieg (1982) Amerika's man in China zou worden, maar "Mayor Pete", die vorig jaar nog een gooi deed naar de democratische nominatie, is inmiddels door Biden benoemd als minister van transport. Wordt vervolgd.
Linda Thomas-Greenfeld (1958) tenslotte is voorgedragen als de nieuwe Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Deze ervaren carrière-diplomaat is een grote voorstander van Amerika's actieve betrokkenheid bij de VN en zijn taakorganisaties.
Nu je hier toch bent: op mijn blog vind je de achtergronden bij het nieuws en ontwikkelingen in China. Lezen is gratis. Maar je kunt mij wel helpen mijn werk te blijven doen door vrijwillig een donatie te doen via PayPal.
Gerelateerde onderwerpen:
China en VS - hoe nu verder?Vijf vragen over nieuwe klimaatdoelstelling China
Toch overleg handelsakkoord China-VS