Kieswijzer: het PvdA-programma over China

PvdA (huidig zetelaantal: 9)

Hoe vaak wordt China genoemd?: de PvdA heeft het verkiezingsprogramma in een hip interactief format gegoten, dat zich niet elektronisch laat doorzoeken en waarin het onmogelijk is om te navigeren. Ik geloof dat ik het woord China zeven keer heb geteld.

Wat valt als eerste op?: het is aardig om na veertig jaar weer eens een verkiezingsprogramma te lezen waarin het woord industriepolitiek voorkomt.

Belangrijkste punten:

• De overheid investeert zelf in baanbrekend fundamenteel onderzoek, met als speerpunten watermanagement, voedselzekerheid, schone energie, zorg en kunstmatige intelligentie.
• Bij overnames is het algemeen belang leidend. Industrie en vitale infrastructuur zijn geen speelbal van private equity firma’s. Trust-firma's moeten worden verboden.
• Industriepolitiek: wat voor economie willen we en wat betekent dat voor regelgeving, subsidieverstrekking en fiscaliteit? Einde aan wirwar van stimuleringsregelingen.
• De PvdA is tegen de vorming van Europese industriekampioenen (leid ik af uit de ietwat cryptische en taalkundig kromme zin “bedrijven hoeven niet uit te groeien tot Europese monopolist om de slag op het wereldpodium te kunnen slaan”; FS).
• 1 Mei wordt een nationale feestdag.
• Invoertarieven voor vervuilende producten die worden gemaakt in landen die niet bij het Parijsakkoord zijn aangesloten of te weinig doen om hun uitstoot te beperken.
• Halvering stikstofdepositie in 2030. Veestapel inkrimpen en omslag naar natuurinclusieve kringlooplandbouw.
• Financiering van politieke partijen, campagnes en advertenties vanuit het buitenland wordt verboden.
• Unanimiteitsregel EU afschaffen bij buitenlandbeleid.
• Met gelijkgezinde landen een dam opwerpen tegen uitholling multilaterale organisaties als de VN.
• Ieder EU-verdrag moet een mensenrechtenparagraaf bevatten, inclusief sanctiemogelijkheid.
• Nederland spreekt regeringen actief aan op mensenrechtenschendingen en maakt zich sterk voor de internationale rechtsorde. Ambassades moeten NGO’s, activisten en mensenrechtenbeschermers beter ondersteunen.
• Verhoging defensiebudget. Einde kernwapentaak, geen kernwapens op Nederlandse bodem. Stimuleren van internationale verdragen die autonome dodelijke wapens verbieden.
• Het PvdA-programma heeft een apart China-hoofdstukje dat nogal beschrijvend van aard is: China is een partner op het gebied van handel en klimaat. Maar Nederland moet tegelijk stelling nemen tegen Chinese wanpraktijken.

Conclusie: De PvdA is meer bevreesd voor de macht van grote bedrijven dan van grote landen.

De volgende keer de juniorpartner van de coalitie: de CU.