Evergrande is niet too big to fail, maar ook weer niet too small om te laten vallen

De naam Evergrande Group zal tot voor kort niet veel mensen iets hebben gezegd. Maar als de naam van een Chinese vastgoedbedrijf opduikt in krantenkoppen en journaals over de hele wereld moet er wel iets bijzonders aan de hand zijn.

Evergrande (Heng Da) is in 1996 opgericht door Xu Jiayin. Het bezit meer dan 1.300 vastgoedobjecten in 280 Chinese steden. De afgelopen jaren is het bedrijf gediversificeerd en heeft ook belangen opgebouwd in voedselproductie, pretparken, gezondheidszorg, verzekeringen, voetbal, babyproducten en zelfs in de productie van elektrische auto's.

Die pijlsnelle groei is mogelijk gemaakt door krediet. Evergrande Group is gebouwd op een schuldenberg van 310 miljard dollar (255 mijard euro). Zelfs voor Chinese begrippen is dat echt groot geld; gelijk aan 2 procent van China's bruto nationaal product.

 

Cashflow-probleem

Ironisch genoeg is Evergrande in de problemen gekomen door nieuwe Chinese regelgeving die bedoeld is om de risico's van de enorme schuldenlast in de sector te beperken. De toezichthouders hadden waarschijnlijk niet voorzien dat uitgerekend een van de grootste ontwikkelaars zou wankelen wegens gebrek aan cash. Evergrande is momenteel niet in staat zijn schuldeisers rente en aflossing te betalen.

Dat leidt tot spanningen in de financiële wereld. Niet alleen bij beleggers en kredietverstrekkers van Evergrande zelf, maar ook bij die van andere Chinese vastgoedbedrijven en zelfs in heel andere sectoren en andere landen. Men vreest dat een faillissement van Evergrande China's Lehman Brothers-moment zal zijn; een val die banken en investeerders met zich meetrekt en tot een grote financiële crisis leidt. Hoe realistisch is dat en welke rol speelt de Chinese overheid?

 

Scenario 1: faillissement

In dit scenario bemoeit de Chinese overheid zich niet met Evergrande waarna het onvermijdelijk gebeurt. Het bedrijf kan niet meer aan zijn verplichtingen voldoen, waarna het wachten is op de eerste schuldeisers die het faillissement aanvragen.

Daar zullen spaanders vallen. Bij de kredietverstrekkers van Evergrande allereerst. Het bedrijf heeft schulden bij 171 banken en 121 financiële instellingen. Voornamelijk in China zelf (de buitenlandse schuld bedraagt 'slechts' 20 miljard dollar). Een val van Evergrande zal dus primair gevolgen hebben binnen het Chinese financiële systeem. De meeste Chinese banken beschikken over flinke stroppenpotten. De Chinese overheid zal niet laten gebeuren dat grote Chinese banken omvallen en zo een bankencrisis veroorzaken.

Bovendien hoeft de schade helemaal niet zo groot te zijn. Evergrande is weliswaar gebouwd op leningen, maar er is natuurlijk wel degelijk veel waardevol bezit in het bedrijf. Dat kan ten gelde worden gemaakt - al zal dat onder die omstandigheden allicht minder opbrengen dan normaal. In die zin is Evergrande helemaal niet too big to fail.

Het voordeel van deze variant is dat de Chinese overheid duidelijk maakt dat de branche zelf financieel orde op zaken moet stellen en er niet op hoeft te rekenen dat vastgoedtycoons jarenlang hun zakken kunnen vullen en door de staat uit de wind worden gehouden als zij teveel risico's nemen. 

Het nadeel is dat andere vastgoedbedrijven door een faillissement van Evergrande kunnen worden besmet. Zij kunnen minder makkelijk of tegen minder gunstige voorwaarden geld lenen. Hier zit het werkelijke gevaar van de val van Evergrande: zo'n credit crunch brengt het risico met zich mee dat meer partijen in hetzelfde schuitje komen: een gebrek aan cash om op korte termijn aan hun verplichtingen te voldoen.

 

Scenario 2: bail out

In dit scenario wordt de onderneming gered door de Chinese staat. Evergrande zal vervolgens in alle rust worden gesaneerd en wellicht opgebroken. Maar het belangrijkste is dat de staat er direct (nationalisatie) of indirect (via staatsbedrijven en/of met behulp van private vastgoedbedrijven) voor zorgt dat het bedrijf zijn verplichtingen nakomt.

Het voordeel is dat hiermee veel onrust wordt voorkomen. In de vastgoedbranche, de financiële sector en ook onder de Chinese bevolking. Er zijn veel huizenkopers die de koopsom al geheel of gedeeltelijk aan Evergrande hebben voldaan, terwijl hun appartement nog niet is afgebouwd. In de afgelopen weken waren er al demonstraties bij het hoofdkantoor van Evergrande in Shenzhen waar de emoties hoog opliepen.

Maar er is ook een belangrijk nadeel: de Chinese overheid heeft strengere regels ingevoerd juist om te voorkomen dat vastgoedbedrijven teveel lenen en daarmee een potentieel risico vormen voor de stabiliteit van het financiële systeem. Evergrande uit de wind houden betekent dat dit beleidsdoel wordt ondermijnd. Het geeft een signaal af aan projectontwikkelaars én banken dat lenen zonder risico kan - vadertje staat helpt je wel uit de brand als het misgaat.

 

Scenario 3: reddingsboei met Chinese karakteristieken

In dit scenario wordt onder regie van de Chinese staat Evergrande geholpen en de pijn uitgesmeerd. De eerste contouren zijn al zichtbaar: de centrale overheid heeft lagere overheden gemobiliseerd en Evergrande opgeroepen zich te concentreren op het nakomen van zijn verplichtingen aan kredietverstrekkers.

Lagere overheden kunnen bezittingen van Evergrande kopen om de cashflow op gang te houden. Denk dan ook aan de onvoltooide bouwprojecten - zo kan worden voorkomen dat appartementenkopers naar hun yuans kunnen fluiten.

Chinese staatsbanken krijgen de opdracht hun leningen te herstructureren en/of deels af te schrijven. De staat krijgt tegen een aantrekkelijke prijs een aandeel in Evergrande en benoemt een of meer commissarissen die er op toezien dat het bedrijf zich aan de afspraken houdt en wordt gesaneerd. Die aandelen komen van oprichter en grootaandeelhouder Xu. Er kan immers geen sprake van zijn dat hij de dans helemaal ontspringt.

Dit scenario kan ook aantrekkelijk zijn voor particuliere beleggers in Evergrande. Die hebben wel het leeuwendeel van hun koerswinst zien verdampen, maar ze zijn niet alles kwijt en mogen zelfs hopen op enig herstel op termijn.

De overheid blijft geloofwaardig en realiseert bovendien het gewenste resultaat van zijn beleid om risico's voor het financiële systeem te verminderen, zonder dat de bodem wegvalt onder een van China's belangrijkste economische motoren: vastgoedontwikkeling.

 

Nu je hier toch bent: op mijn blog vind je de achtergronden bij het nieuws en ontwikkelingen in China. Lezen is gratis. Maar je kunt mij wel helpen mijn werk te blijven doen door vrijwillig een donatie te doen via PayPal. Voor de mensen die dat al deden: bedankt!

donderdag 23 september 2021