Q&A: John Lichfield over de rol van China in de Franse verkiezingen

Laten we beginnen met de actualiteit: welke rol speelt de Oekraïne-oorlog bij de Franse verkiezingen?

"De Franse presidentsverkiezingen worden eigenlijk altijd in twee rondes beslist en ik denk dat het dit keer niet anders mogelijk is. De zittende president, Emmanuel Macron deed het al goed in de peilingen met een voorkeur van 20 à 25 procent. De Oekraïne-oorlog zorgt voor een rally around the flag-effect en zijn nauwe betrokkenheid versterkt Macrons positie als staatsman. We zien dat sinds het uitbreken van de oorlog zijn populariteit is gestegen naar rond de 30 procent. Hij gaat zeker naar de tweede ronde."

"De vraag is wie er met hem mee gaat: is dat de extreem-rechtse kandidaat Marine Le Pen van Rassemblement National (Nationale beweging) of juist de extreem-linkse Jean-Luc Mélenchon van La France Insoumise (vertaald: Frankrijk dat zich niet onderwerpt)? Gezien de huidige politieke en internationale situatie moet Macron eenvoudig in staat zijn van beide kandidaten te winnen. De ironie is dat Marine Le Pen voor hem electoraal een geduchtere kandidaat is, maar dat Mélenchon een moeilijker tegenstander is voor Macron om in zijn campagne te bestrijden. Macron zit politiek in het midden en kan eenvoudig tegen extreem-rechts op zonder dat hem dat veel stemmen kost. Maar Mélenchon kan Macron makkelijk afschilderen als kandidaat van rechts en vertegenwoordiger van het grote geld."

 

Zijn er ook kandidaten die door de kiezer gestraft worden voor hun steun aan Poetin?

"Het duidelijkste voorbeeld is Éric Zemmour, van de nieuwe partij Reconquête (herovering). Hij begon sterk in december en leek een geduchte tegenstander voor Le Pen te worden. Maar hij is helemaal van de radar verdwenen door de Russische invasie."

"Het gekke is dat die andere twee van de 'Drie Moskouteers' Le Pen en Mélenchon die pro-Poetinbagage minder aankleeft. Mélenchon is anti-NAVO, anti-VS en anti-Duitsland. Hij verdedigde Poetin en is tegen wapenleveranties aan Oekraïne. Hij was deze week niet eens in het parlement toen Zelensky de Assemblée toesprak. Je moet niet vergeten dat intellectueel links Frankrijk behoorlijk anti-Amerikaans is."

"Van Le Pen weten we dat zij in 2017 geld heeft geleend bij een Russische staatsbank en meer recent ook in Hongarije. Er wordt wel aan gerefereerd, maar haar achterban van blue collar-stemmers is meer bezig met de stijgende kosten van het dagelijks leven."

 

Welke rol speelt Parti Socialiste eigenlijk nog en hoe doen de groenen het?

"De Franse politiek heeft een enorme gedaantewisseling ondergaan. De PS staat in de peilingen nu op 2 procent. Les Republicains (de voortzetting van de UMP) op 11 procent. De twee partijen die het na de oorlog decennialang voor het zeggen hebben gehad, zijn dus nu nog maar goed voor 13 procent van de stemmen!"

"De PS wordt geleid door de burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo. Zij mist de persoonlijkheid om het merk PS levend te houden. Macron eet de partij leeg; zelfs delen van het partijkader zijn overgelopen. Europe Écology-Les Verts hebben het goed gedaan bij lokale verkiezingen; er is in de grote steden een brede basis voor hun programma. Maar de partij is hopeloos verdeeld. Ze zouden gezien de rol die groenen elders in Europa spelen en als intelligentere, moderne versie van de socialisten een grotere rol moeten spelen, maar blijven in de polls steken op 4 tot 5 procent."

"Er zijn nu in feite drie stammen: nationalistisch rechts, het verdeelde links en het naar concensus strevende midden. Dat gaat in tegen de logica van het systeem, dat is gebouwd op strijd tussen links en rechts. Dat is in het voordeel van Macron, al betwijfel ik of hij dat had voorzien toen hij zijn beweging introduceerde."

 

Indirect speelt buitenlandse politiek dus een rol in deze verkiezingen. Maar gaat het er ook over in de campagne?

"Het wordt eigenlijk niet besproken. Macron hield een vier uur durende persconferentie en behalve de actuele situatie in Oekraïne ging het alleen over binnenlandse politiek. Frankrijk is overwegend pro-Oekraïne en anti-Poetin. Maar hij hoeft de kaart niet te spelen. Er zijn nog twee weken te gaan en er kan van alles gebeuren, maar zijn calculatie is dat hij het toch wel gaat redden."

"Als er al een effect is, dan is het de ineenstorting van Zemmour. Is dit het einde van zijn politieke carrière of zien we hem nog terug? Bij Rassemblement National staat de positie van Marine Le Pen ter discussie. Zij vreest Marion Maréchal, haar nichtje, die veel slimmer is. Ik keur haar politiek af, maar ik moet toegeven dat zij een groot politiek talent is."

 

Speelt China een rol in deze verkiezing?

"China is helemaal niet ter sprake gekomen. Toevallig had Le Monde deze week een groot verhaal, dat het concept Strategisch Europa niet alleen over Rusland gaat, maar evengoed de relatie met China en de Verenigde Staten betreft."

"Tussen de programma's zitten geen grote verschillen. De PS staat misschien iets dichter bij China en is bereid om meer te samen te werken. Extreem-rechts is geobsedeerd door migratie en heeft het hooguit over China uit oogmerk van werkgelegenheid. Maar zij zien Afrika als existentiële bedreiging voor Frankrijk, niet China."

"Macron is niet pro- of anti-China. Hij ziet vooral een rol voor Frankrijk in Europa en zoekt militair, economisch en diplomatiek ruimte voor de Europese Unie. Dat heeft uiteraard wel consequenties voor China. Hij wil niet afhankelijk zijn van wereldmachten als Rusland, maar ook China en de VS. Hij ziet de EU als een van de machtsblokken in de wereld. Daarom zal hij in de komende vijf jaar democratie en liberale normen en waarden pushen."

 

Nu je hier toch bent: op mijn blog vind je de achtergronden bij het nieuws en ontwikkelingen in China. Lezen is gratis. Maar je kunt mij wel helpen mijn werk te blijven doen door vrijwillig een donatie te doen via PayPal. Voor de mensen die dat al deden: bedankt!

vrijdag 25 maart 2022