Kieswijzer: het D66-programma voor Europa (5)

Wat als eerste op?

Wat heeft D66 weer een dik en gedetailleerd verkiezingsprogramma geproduceerd.

China

Hoe vaak wordt China genoemd: ik kwam tot 11 keer.

• China is een systeemrivaal en "een gevaar voor een vrije wereld". Daarom strategische afhankelijkheden snel afbouwen.
• Samen met de VS en andere democratische landen moet de Europese Unie de strategische positie van China doorbreken met het groenste handelsakkoord ooit.
• De EU blijft zich inzetten voor de mensenrechten van onder meer Oeigoeren, Tibetanen en andere minderheden, burgerrechten in Hongkong en een onafhankelijk Taiwan.

Geopolitiek

• Een Europese strategie voor het beschermen en versterken van kritieke digitale infrastructuur op land en zeebodem.
• Strategische autonomie: voor een duurzaam en zelfvoorzienend Europa is het noodzakelijk om voldoende grondstoffen, productie- en recyclecapaciteit te hebben voor cruciale producten zoals windmolens, zonnepanelen, batterijen en waterstoftechnologieën. Focus op maximaal terugwinnen van kritieke grondstoffen uit producten.
• Digitale autonomie: servers die gebruikt worden door lidstaten staan op Europese bodem. Investeren in Europese cloudinfrastructuur. Hierbij wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van Europese technologie.
• Invoering van een digitale euro om minder afhankelijk te zijn van Amerikaanse digitale financiële systemen.
• Grotere eigen productiecapaciteit voor computerchips. De EU moet zelf produceren waar dit kan en samenwerken waar dit nodig is.
• D66 streeft naar een sterke Europese pijler binnen het NAVO-bondgenootschap. De 23 EU-lidstaten die ook lid zijn van de NAVO verenigen zich in een Europese Defensie Unie. Door samenwerken en taakspecialisatie moet deze stapsgewijze integratie leiden tot één geïntegreerd Europees leger. Ook niet-NAVO, maar wel EU-lidstaten kunnen zich hierbij aansluiten.
• De 2-procent norm van de NAVO wordt een bindende EU-norm. 
• Een eurocommissaris voor Veiligheid en Defensie ziet toe op het versterken van de Europese defensie-industrie en krijgt een voortrekkersrol in gezamenlijke defensie-aanbestedingen. Europese standaarden voor munitie, wapensystemen, data, communicatie, onderhoud, reparaties en transport 
• EU moet het initiatief nemen samen met de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en andere democratische landen het groenste handelsakkoord te sluiten, waardoor de strategische afhankelijke positie van landen als China ten behoeve van de energietransitie kan worden doorbroken. 
• Grondige controle op export van goederen die ook voor militaire doeleinden gebruikt kunnen worden (dual use goods).

Europa

• Vetorecht afschaffen; beslissingen -ook voor het vetorecht op buitenlandbeleid, veiligheid en defensie- worden met een gekwalificeerde meerderheid (tweederde van de lidstaten die samen minimaal 65 procent van de bevolking vertegenwoordigen) genomen.
• Uitbreiding bevoegdheden Europees Parlement: initiatiefrecht, bevoegdheid om een parlementaire enquête in te stellen, budgetrecht over de Europese begroting en uitbreiding bevoegdheid parlement om met gewone meerderheid individuele eurocommissarissen of gehele Europese Commissie naar huis te sturen.
• Europees Parlement verplaatsen van Straatsburg naar Brussel.
• Strengere lobbyregels en afspraken met personen en partijen binnen en buiten het parlement openbaar maken. Financiering door niet-EU-landen en organisaties aan lobbyactiviteiten en parlementsleden openbaren.
• De functies van voorzitter van de Europese Commissie en de Europese Raad samensmelten tot één Europese president, die rechtstreeks door de burgers wordt verkozen. Elke Europeaan krijgt dus een stem voor zowel het Europees Parlement als de voorzitter. 
• Kleinere Europese Commissie: aantal commissarissen terugbrengen tot twee-derde van het aantal lidstaten. 
• Uitbreiding van de Europese Unie met landen op de Westelijke Balkan. Ook Oekraïne, Moldavië en Georgië mogen erbij.
• D66 is voorstander van een Europees bindend correctief referendum.
• Transnationale kieslijsten zodat bij volgende Europese verkiezingen ook op een kandidaat uit een andere lidstaat kan worden gestemd.
• Stemrecht vanaf 16 jaar bij Europese verkiezingen.
• D66 wil een vaste Europese zetel in de VN-veiligheidsraad, de Wereldhandelsorganisatie (WTO), het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en de Wereldbank.

Open economie

• Een groene Europese industriepolitiek met Europese coördinatie over welke strategische productie waar in Europa het beste kan plaatsvinden en zo nodig wordt gesteund.
• Een eigen Europese productie en basisvoorraad medische hulpmiddelen en medicijnen. Europese farmaceutische industrie minder afhankelijk maken van grondstoffen uit het buitenland.
• Geen diepzeemijnbouw.
• Iedere lidstaat moet 3 procent van het bruto binnenlandsproduct investeren in onderzoek en innovatie.
• Er moet een Europees centrum voor kunstmatige intelligentie komen en een publiekprivaat onderzoeksprogramma naar nieuwe technologieën voor een duurzaam, gezond en veilig Europa.
• Tijdelijke arbeidsmigratie: uitbreiden de Europese ‘Blauwe kaart’ naar alle opleidingsniveaus voor vakmensen van buiten de Europese Unie.
• Versterking Europese marktregulering en mededingingsmacht als tegenmacht aan grote multinationale bedrijven. Bedrijven kunnen gedwongen worden opgeknipt.
• Europese coördinatie voor staatssteun om onderlinge concurrentie te voorkomen. 
• Strategische onafhankelijkheid van autocratische regimes vergroten door screening van in- en uitgaande investeringen en bescherming van vitale infrastructuur.

Opmerkelijk

D66 pleit voor een onafhankelijk Taiwan en gaat daarmee een fikse stap verder dan het nationale verkiezingsprogramma dat alleen over zelfbeschikkingsrecht sprak.

Conclusie

D66 toont zich weer een sterk pro-Europese partij en onderscheidt zich met een hele reeks concrete voorstellen voor een verdere federalisering van de EU. Een pleidooi voor een sterk Europa in een guur geopolitiek klimaat, maar dan opvallend positief getoonzet en -bijna- zonder grote woorden over de bedreigingen van buiten de EU die andere partijprogramma's zo kenmerken.

Mag ik je iets vragen?: op mijn blog vind je de achtergronden bij het nieuws en ontwikkelingen in China. En ik pluis de verkiezingsprogramma's graag voor je uit. Je kunt mij helpen mijn werk te blijven doen door vrijwillig een donatie te doen via PayPal of met creditcard. Voor de mensen die dat al deden: bedankt!