Quick scan: de NAVO en China
In de donderdag bekendgemaakte (concept) slotverklaring van de NAVO-top in Washington stonden harde woorden over China en wordt opgeroepen een einde te maken aan China's 'beslissende steun' aan Rusland. Waar op te letten?
1) De NAVO trekt meer en meer de regie naar zich toe in de Westerse steun aan Oekraïne. In die zin is het niet zo gek dat de NAVO zich uitspreekt over China dat nu eenmaal een grote handelspartner van Rusland is.
2) De woorden 'beslissende steun' zijn wel heel stellig. Niet vergeten moet worden dat er 'maar' 44 landen zijn die sancties tegen Rusland hebben afgekondigd. De rest van de wereld - ook bondgenoten van het Westen - spekken Poetins oorlogskas door olie en gas te kopen en leveren volop producten, halffabricaten en grondstoffen. Ook zelf zijn we niet altijd even doortastend als het om sancties gaat.
3) Opvallend is dat de lidstaten zich achter deze verklaring scharen, maar er geen consequenties aan verbinden. Dit duidt erop dat de NAVO-landen (nog) niet op één lijn zitten.
4) De huiver zit hem in het doel van de NAVO. Die is opgericht om de lidstaten collectief te beschermen voorzover dat het eigen territoir betreft (het heet niet voor niets de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie). China wordt niet als militaire bedreiging voor de NAVO gezien. Nu wordt via een U-bocht toch Azië in de NAVO-invloedssfeer getrokken.
5) Het is vooral een wens van de Verenigde Staten om de taakopvatting van de NAVO op te rekken. Zie ook de aanwezigheid van Zuid-Korea, Japan en Australië op deze top. Andere lidstaten staan daar anders in, zie bv de Franse blokkade een NAVO-kantoor in Japan te openen.
6) Volgens de VS vormt China de grootste buitenlandse bedreiging en zelfs een existentiële dreiging voor Amerikaanse hegemonie. Voor Europa geldt dat China een risico vormt voor vrede en veiligheid in de wereld, maar niet zozeer voor het eigen territoir. Dat moet bepalen of en welke rol de NAVO speelt als het om China gaat, of dat er betere platformen zijn om de Europese belangen na te streven.
7) Niemand zegt het hardop, maar bestaat de NAVO over een jaar nog wel als Trump in het Witte Huis belandt? Sowieso zal de Amerikaanse interesse voor Europa's verdediging in de loop der tijd afnemen. Biden was de laatste transatlantische president.
8) Tot slot: we willen van alles van China. Tegelijkertijd werpen we handelsbeperkingen op, maken investeringen moeilijk en militariseren onze relatie (zie ook Indo-Pacificreis Tromp). Is er nog iemand die zich realiseert dat er ook prikkels moeten blijven om China enigszins binnenboord te houden?
Gerelateerde onderwerpen:
Op ed: Europe Must Make a Realistic Commitment to the Indo-PacificChina als werkgelegenheidsproject voor de NAVO