Quick scan: IPAC-voorstel participatie Taiwan in VN
Vorige week nam de Inter-Parliamantery Alliance on China (IPAC) een voorstel aan waarin de leden afspreken zich in hun parlementen te beijveren voor Taiwanese participatie in de VN en zijn taakorganisaties. Enkele kanttekeningen.
1) IPAC is opgericht in 2020, bestaat uit 250 volksvertegenwoordigers uit 40 verschillende parlementen die als China-kritisch bekendstaan.
2) Toen in 1945 de VN werd opgericht werd de Republiek China lidstaat en kreeg een permanente plek in de Veiligheidsraad.
3) In 1949 werd de Volksrepubliek uitgeroepen, nadat de communisten de burgeroorlog wonnen. De regering van de Republiek China vestigde zich op Taiwan.
4) In 1971 besloot de algemene vergadering dat de Volksrepubliek de enige wettelijke vertegenwoordiger is van China bij de VN; de Republiek China werd van zijn "illegale plek" verwijderd. Er stemden 76 van de toen 128 lidstaten voor deze resolutie 2758, waaronder Nederland.
5) Taiwan was daarna niet vertegenwoordigd. In 2008, toen de relaties tussen de Volksrepubliek en de Republiek verbeterden, begon China de Taiwanese autoriteiten te informeren over VN-besluitvorming en stond toehoorders toe.
6) Nadat in 2016 de betrekkingen weer verzuurden begon China de indirecte VN-deelname van Taiwan te blokkeren. Kinderachtig en ze hebben er zo zelf aan bijgedragen dat andere landen zich zijn gaan inspannen voor Taiwans participatie.
7) IPAC stelt dat resolutie 2758 niets zegt over Taiwan, alleen over China's plek in de VN. Dat biedt ruimte voor een plaats voor Taiwan naast China, aldus het voorstel.
8) Volgens het VN-handvest (artikel 4) worden alleen staten als lid toegelaten. Wie zich sterk maakt voor Taiwan als VN-lid, zegt in feite dat Taiwan een onafhankelijke staat is.
9) Voor China is onafhankelijkheid van Taiwan een rode lijn. Veel regeringen -ook die van Taiwan zelf- erkennen dat en morrelen daarom niet aan de status quo. Zij beschouwen en behandelen Taiwan als een de facto staat, zonder zich expliciet over die status uit te laten.
10) Op zichzelf is de te verwachten toorn van China geen reden om bij voorbaat in te binden. Als het doel tenminste gerechtvaardigd, proportioneel en haalbaar is.
11) Echter, de kans dat de Algemene Vergadering met dit voorstel instemt is nihil. Er is onvoldoende draagvlak en eerdere pogingen zijn daar ook op gestrand. De stemverhoudingen lijken nu eerder ongunstiger dan in het verleden.
12) Taiwan schiet niets op met een voorstel dat louter leidt tot spanningen en mogelijk ook Chinese repercussies. Dat is onbevredigend, maar wel de realiteit.
3) In 1949 werd de Volksrepubliek uitgeroepen, nadat de communisten de burgeroorlog wonnen. De regering van de Republiek China vestigde zich op Taiwan.
4) In 1971 besloot de algemene vergadering dat de Volksrepubliek de enige wettelijke vertegenwoordiger is van China bij de VN; de Republiek China werd van zijn "illegale plek" verwijderd. Er stemden 76 van de toen 128 lidstaten voor deze resolutie 2758, waaronder Nederland.
5) Taiwan was daarna niet vertegenwoordigd. In 2008, toen de relaties tussen de Volksrepubliek en de Republiek verbeterden, begon China de Taiwanese autoriteiten te informeren over VN-besluitvorming en stond toehoorders toe.
6) Nadat in 2016 de betrekkingen weer verzuurden begon China de indirecte VN-deelname van Taiwan te blokkeren. Kinderachtig en ze hebben er zo zelf aan bijgedragen dat andere landen zich zijn gaan inspannen voor Taiwans participatie.
7) IPAC stelt dat resolutie 2758 niets zegt over Taiwan, alleen over China's plek in de VN. Dat biedt ruimte voor een plaats voor Taiwan naast China, aldus het voorstel.
8) Volgens het VN-handvest (artikel 4) worden alleen staten als lid toegelaten. Wie zich sterk maakt voor Taiwan als VN-lid, zegt in feite dat Taiwan een onafhankelijke staat is.
9) Voor China is onafhankelijkheid van Taiwan een rode lijn. Veel regeringen -ook die van Taiwan zelf- erkennen dat en morrelen daarom niet aan de status quo. Zij beschouwen en behandelen Taiwan als een de facto staat, zonder zich expliciet over die status uit te laten.
10) Op zichzelf is de te verwachten toorn van China geen reden om bij voorbaat in te binden. Als het doel tenminste gerechtvaardigd, proportioneel en haalbaar is.
11) Echter, de kans dat de Algemene Vergadering met dit voorstel instemt is nihil. Er is onvoldoende draagvlak en eerdere pogingen zijn daar ook op gestrand. De stemverhoudingen lijken nu eerder ongunstiger dan in het verleden.
12) Taiwan schiet niets op met een voorstel dat louter leidt tot spanningen en mogelijk ook Chinese repercussies. Dat is onbevredigend, maar wel de realiteit.
13) Omdat drie Nederlandse volksvertegenwoordigers IPAC-lid zijn -Kati Piri, Tom van der Lee (beide GL-PvdA) en Jan Paternotte (D66)- zal het IPAC-voorstel te zijner tijd ook door hen in de Tweede Kamer worden ingebracht, mogelijk nog voor de Taiwan-reis van de kamercommissie in september.
14) Moeten we dan maar niets doen? Participatie in de VN en haar taakorganisaties dient een breder doel dan alleen Taiwan een diplomatiek platform bieden. Het dient een praktisch nut waar bovendien andere landen belang bij hebben, denk bv aan volksgezondheid en vliegveiligheid.
15) De EU kan het gat vullen dat China liet vallen, bv tevoren standpunten met Taiwan afstemmen, voor Taiwan relevante punten inbrengen en verslag doen of zelfs een Taiwanese toehoorder aan de delegatie toevoegen.
14) Moeten we dan maar niets doen? Participatie in de VN en haar taakorganisaties dient een breder doel dan alleen Taiwan een diplomatiek platform bieden. Het dient een praktisch nut waar bovendien andere landen belang bij hebben, denk bv aan volksgezondheid en vliegveiligheid.
15) De EU kan het gat vullen dat China liet vallen, bv tevoren standpunten met Taiwan afstemmen, voor Taiwan relevante punten inbrengen en verslag doen of zelfs een Taiwanese toehoorder aan de delegatie toevoegen.
Wil je iets voor mij doen?: op mijn blog vind je de achtergronden bij het nieuws en ontwikkelingen in China. Lezen is gratis. Maar je kunt mij helpen mijn werk te blijven doen door vrijwillig een donatie te doen via PayPal of met creditcard. Voor de mensen die dat al deden: bedankt!
woensdag 7 augustus 2024
Gerelateerde onderwerpen:
Quick scan: Palestijns akkoord op Chinees initiatiefOp ed: Europe Must Make a Realistic Commitment to the Indo-Pacific
Vijf vragen over de Taiwanese verkiezingsuitslag
