Geen vergunningen voor onwillige staatsbedrijven

De China National Petroleum Corporation is er vorig jaar niet in geslaagd de uitstoot van chemisch zuurstof terug te dringen. En Sinopec is het niet gelukt minder stikstofoxides uit te stoten. Het milieuministerie heeft nu besloten tot nader order geen vergunningen voor raffinage-activiteiten van beide bedrijven af te geven.

Dat betekent dat CNPC en Sinopec voorlopig geen nieuwe raffinaderijen mogen bouwen, alsmede uitbreiding en verbetering van bestaande raffinageactiviteiten voorlopig kunnen vergeten. Alleen voor investeringen die de uitstoot van verontreiniging terugdringen, wordt een uitzondering gemaakt.

Loopje met ministerie

Het is zeer uitzonderlijk dat staatsbedrijven zo hardhandig tot de orde worden geroepen. Zeker in de afweging tussen economie en milieu werd vaak klakkeloos voor het eerste belang gekozen. De staatsondernemingen waren decennialang de motor van China's economische groei. Ze zijn daardoor betrekkelijk machtig. Hun invloed wordt nog versterkt doordat voor hoge functies in de politiek, partij en staatsbedrijven in dezelfde groep mensen wordt gerecruteerd. Hoge ambtenaren hopen op een mooie baan bij een staatsbedrijf en andersom.

CNPC en Sinopec leken te speculeren op een tandeloos milieuministerie. In 2011 waren zij gewaarschuwd dat ze de uitstootemissies overschreden. Daar lijkt niets aan te zijn gedaan. Het plaatsen van verplichte controleapparatuur werd nagelaten en de uitstoot werd op papier rooskleuriger voorgesteld dan ze in werkelijkheid was.

Geen geld

Wel hebben beide bedrijven bij andere ministeries geklaagd dat de regels te streng zijn en dat er geen geld is om milieumaatregelen te nemen. Partijkrant People's Daily wijst erop dat CNBC en Sinopec bij hun buitenlandse activiteiten er wel in slagen aan lokale emissiequota's te voldoen.

Met een vergunningenstop forceert het milieuministerie nu die investeringsruimte. Sinopec maakte in 2012 een winst van 7,7 miljard euro; CNBC 14,6 miljard euro. People's Daily schreef over de vergunningenstop dat daaruit 'China's vastbeslotenheid [blijkt] om iets te doen aan te hoge emissies'.