Japan en VS halen militaire banden aan

Het is voor het eerst in 16 jaar dat het defensieverdrag tussen de VS en Japan wordt aangepast. Wijzigingen werden aangekondigd door de minister van Buitenlandse Zaken John Kerry en defensieminister Chuck Hagel, die momenteel Japan bezoeken.

De VS gaan een langeafstandsradar leveren aan Japan, die inkomende raketten kan detecteren. Benadrukt werd dat de levering een reactie is op toegenomen dreiging vanuit Noord-Korea. Dat land experimenteert met ballistische raketten die -in de toekomst- ook kernwapens kunnen dragen. Volgens de VS moet het systeem een bijdrage leveren aan de veiligheid in de gehele regio.

Minder mensen, modernere techniek

Het aantal Amerikaanse militairen in Okinawa wordt zoals eerder afgesproken afgebouwd; 9.000 mariniers worden naar Guam verplaatst. Maar de VS moderniseren het in Japan gestationeerde wapenarsenaal aanzienlijk. Verouderde helicopters worden vervangen en de modernste F-35 straaljagers worden ingevlogen.

Wat in China met zorg zal worden ontvangen is de stationering van Global Hawk-drones (foto) en state of the art P-8 anti-onderzeeëer vliegtuigen. Het is voor het eerst dat deze wapens buiten de VS worden gestationeerd.

Oplopende spanningen rond eilandengroep

Hoewel details nog moeten worden uitgewerkt, lijkt het er op dat de drones zullen worden ingezet voor patrouilles in de Oostchinese Zee. Daar liggen de omstreden Diaoyu/Senkaku-eilanden die voor oplopende spanningen tussen China en Japan zorgen. Vorige maand verscheen voor het eerst een drone in het gebied, waarvan Japan denkt dat het uit China kwam.

De Amerikaanse ministers en hun Japanse ambtsgenoten vermeden zorgvuldig om de kwestie van de eilanden in deze context te benoemen. "Japan verandert, net als zijn omgeving", zei Kerry alleen. "Daarom moderniseren we onze diepe samenwerking, omdat we zo beter kunnen reageren op de veranderende bedreigingen in de 21ste eeuw."

Probleem voor China

Door de drones onder Amerikaanse vlag te laten vliegen, wordt China voor een probleem gesteld. Hoe moeten ze reageren als de drones verschijnen in een gebied waarvan Beijing vindt dat het tot zijn grondgebied behoort? En wat gebeurt er eigenlijk met het besturingssysteem als de op afstand bestuurde drones van verschillende landen in hetzelfde gebied opereren, een situatie die tot nu toe nergens ter wereld is voorgekomen?

Chinese staatsmedia melden vandaag alleen dat Japan en de VS een nieuw samenwerkingsverdrag hebben gesloten, zonder op details in te gaan. Het is vakantie in China. Maar later deze week zal ongetwijfeld een reactie van het Chinese ministerie van buitenlandse zaken volgen.