Bo-aanhangers richten politieke partij op

De Zhi Xian-partij is op 6 november opgericht. Zhi Xian betekent het hoogste gezag van de grondwet. Het initiatief voor de oprichting komt van Wang Zheng, hoogleraar internationale handelsbetrekkingen aan het Beijing Instituut voor Economie en Management.

Wang heeft in gesprekken met internationale persbureaus de oprichting publiek gemaakt. Centraal uitgangspunt is een eerlijker verdeling van de welvaart over het Chinese volk. Dat was ook een centraal thema in het beleid van Bo Xilai als partijleider in Chongqing.

Communistische Partij corrigeren

Daarvoor is volgens Wang noodzakelijk dat de Chinese grondwet correct wordt uitgevoerd. "Ik heb de partij opgezet omdat dit land niet wordt geregeerd in overeenstemming met de wet. Dat is heel duidelijk geworden in de rechtszaak tegen Bo Xilai", zei Wang tegen Bloomberg. “Ons doel is de overtredingen van de grondwet door de communistische partij te corrigeren. We zijn niet tegen de een-partij heerschappij."

Volgens Wang heeft zij Bo Xilai gevraagd om 'voorzitter voor het leven' te worden. Omdat hij gevangen zit, heeft ze hem dat schriftelijk via zijn advocaat en de gevangenisdirecteur laten weten. Er is geen antwoord van Bo gekomen; en dat beschouwt Wang als zijn stille instemming met het plan.

Omvang initiatief onduidelijk

Het is niet duidelijk hoeveel mensen bij de oprichting van Zhi Xian zijn betrokken. Wang zegt in interviews dat er meer mensen bij de nieuwe partij zijn betrokken dan er aanwezig waren bij de oprichting van de communistische partij. Het oprichtingscongres van de CPC in 1921 werd door 12 mensen bijgewoond.

Ze heeft brieven gestuurd naar de communistische partij, acht kleinere politieke partijen en het Nationale Volkscongres om de oprichting van een nieuwe partij aan te kondigen. Daar heeft ze nog geen reactie op ontvangen.

Aanval op de partij

China kent naast de almachtige communistische partij nog acht kleinere politieke partijen. Maar zij vormen geen echte oppositie en worden hooguit als adviseurs beschouwd. De Chinese grondwet garandeert de vrijheid van vereniging, vergadering en meningsuiting. Maar in de praktijk worden nieuwe politieke initiatieven door de machthebbers al snel als aanval op de partij beschouwd.

De facto heeft de communistische partij sinds 1949 geen nieuwe partijen toegestaan. Individuen die zich organiseren om politieke vernieuwing na te streven worden tegengewerkt. Verschillende ondertekenaars van Charta 08, een manifest dat oproept China te modernsieren, zijn door de Chinese overheid gedetineerd. Ook de Beweging van Nieuwe Burgers die China's leiders oproept hun vermogens te openbaren wordt tegengewerkt.

Politieke liquidatie

Het is dan ook onwaarschijnlijk dat China's leiders de komst van de Grondwet-partij zullen verwelkomen. Niet alleen omdat het de communistische partij impliciet van overtredingen van de (grond)wet beschuldigt, maar ook vanwege de associatie met de omstreden politicus Bo Xilai.

Bo's politieke opkomst en populariteit werden door Chinese leiders met wantrouwen bekeken. Het kwam hen niet slecht uit dat Bo in opspraak geraakte en van zijn voetstuk viel. Velen gaan ervan uit dat de partijleiding daar een actieve rol in heeft gespeeld en dat het corruptieproces tegen hem een politieke afrekening was.