Versoepeling eenkindpolitiek leidt niet tot babyboom

Stellen met een kinderwens moeten niet te hard van stapel te lopen. Zaterdag maakte de gezinsplanners bekend dat echtparen moeten wachten met gezinsuitbreiding totdat lokale autoriteiten het licht daarvoor op groen zetten. De commissie is van plan de versoepeling gefaseerd in te voeren om een babyboom te voorkomen.

Naar schatting 15 tot 20 miljoen ouderparen die nu maar één kind hebben, komen door de verruiming in aanmerking voor een tweede kind. Het gaat in feite allemaal om koppels die in de stad wonen. Op het platteland gelden al langer vrijere regels. 

Daad bij het woord

De vraag is of al die koppels ook van de mogelijkheid gebruik zullen maken. Uit eerder onderzoek van de nationale commissie voor familieplanning blijkt dat 50 tot 60 procent zegt een tweede kind te overwegen. In theorie kan er dus een geboortegolf van 7,5 tot 12 miljoen baby's aankomen op een normaal aantal geboortes van 16 miljoen per jaar.

Chinese wetenschappers denken echter dat het percentage dat de daad bij het woord voegt in werkelijkheid lager zal zijn. Stadsbewoners zijn inmiddels gewend aan kleine gezinnen en zouden in veel gevallen ook zonder overheidsregels voor slechts één kind kiezen. Bovendien kan niet iedereen zich een tweede kind veroorloven.

Succesvol, maar met grote nadelen

 Vrijdag kondigde de communistische partij van China aan dat het de regels voor het krijgen van meer dan één kind zal versoepelen. Voortaan mogen ook paren waarvan een van beide partners enig kind is twee kinderen krijgen.

De eenkindpolitiek is in 1979 ingevoerd om de sterke bevolkingsgroei te remmen. De beleidsmakers wilden zo werkloosheid, hongersnood en armoede bestrijden. In dit licht is het beleid succesvol geweest. Het leidde echter ook tot veel sociale problemen; een groot aantal abortussen en een scheve verhouding tussen het aantal geboren jongetjes en meisjes, waardoor er een overschot aan single mannen is ontstaan. De aangekondigde versoepeling van het beleid zal deze problemen niet oplossen, hooguit op termijn verzachten.

Ontgroening en vergrijzing

China ontgroent en vergrijst tegelijk. De beroepsbevolking krimpt, waardoor het moeilijker wordt om de fabriek van de wereld aan de gang te houden. De beroepsbevolking daalde in 2012 met 3,45 miljoen personen ten opzichte van het jaar ervoor.

Tegelijkertijd neemt door de sterk toegenomen levensverwachting het aantal ouderen toe. Momenteel zijn er nog vijf werkzame Chinezen op iedere gepensioneerde.

Bekijk ook deze informatieve fotoserie over China's eenkindpolitiek op de site van Caixin.