Abbas en Netanyahu bezoeken China
De Palestijnse president Mahmoud Abbas en de Israelische premier Binyamin Netanyahu zijn momenteel allebei in China, dat een rol wil spelen in het vredesproces tussen beide landen. De kans dat ze elkaar daar ontmoeten is echter klein.
Terwijl Abbas vandaag zijn driedaagse staatsbezoek aan Beijing afrondt, is Nethanyahu sinds maandag aan het antichambreren in China's zakencentrum Shanghai. Hij vliegt vandaag naar de hoofdstad om daar China's leiders te ontmoeten. Mogelijk dat de heren elkaars vliegtuig nog net kunnen zien op het asfalt van de luchthaven.
China heeft publiekelijk aangekondigd dat het een actieve rol wil spelen in het conflict in het Midden-Oosten. Het heeft een speciale gezant voor het Midden-Oosten, Wu Sike, aangesteld die de bezoeken van Abbas en Netanyahu de afgelopen weken heeft voorbereid.
China's visie op vrede
Inmiddels is duidelijk wat China's visie op vrede in het Midden-Oosten precies inhoudt. President Xi Jinping maakte een vier-puntenplan bekend.
Belangrijkste uitgangspunt is dat de Palestijnen een zelfstandige staat krijgen volgens de grenzen van 1967 en met Oost-Jeruzalem als hoofdstad (1). Dat moet worden bereikt langs de weg van onderhandelingen. Om goede gesprekken mogelijk te maken, moet Israel stoppen met het bouwen van nederzettingen in de Westbank, zijn blokkade van de Gazastrook opheffen en Palestijnse gedetineerden vrijlaten (2). Andersom krijgt Israel vrede in ruil voor land (3). Tenslotte moet de internationale gemeenschap meer doen om de Palestijnse Autoriteit te ondersteunen, bijvoorbeeld op het gebied van economische ontwikkeling en training van overheidspersoneel (4).
Onderhandelingsspel
Xi zal hiervoor de handen op elkaar krijgen in de Arabische wereld, waar men zich al langer afvraagt waarom de VS en in mindere mate Europa de hand boven het hoofd van Israel houdt. Grote vraag is echter hoe realistisch het Chinese startpunt van de onderhandelingen is. Israel lijkt immers eerder in de richting van keiharde afschrikking dan in de richting van vreedzame coëxistentie te bewegen. Om aan het Chinese plan te voldoen zal Israel niet alleen moeten stoppen met zijn nederzettingenpolitiek, maar ook de hele Westbank moeten ontruimen. Dat is uit binnenlandse politieke overwegingen geen aantrekkelijk alternatief voor Netanyahu.
Is het China ernst om een actieve rol te spelen in het hardnekkigste politieke conflict van de afgelopen decennia? Of wil men goede sier maken in de Arabische wereld door een standpunt in te nemen dat haaks op dat van de VS staat? In ieder geval heeft het Chinees leiderschap publiekelijk een standpunt ingenomen en de wil uitgesproken het conflict op te lossen. Dat betekent gezichtsverlies als dat niet mocht lukken. En misschien heeft China inmiddels zoveel soft power opgebouwd, dat ze terreinwinst kan boeken waar dat anderen onmogelijk lijkt.
