Ilham Tohti

Ilham Tohti (1969) is een econoom, maar vooral bekend als criticaster van het Chinese Xinjiang-beleid. Tohti behoort tot de Oeigoerse etnische minderheid. Hij doceerde jarenlang economie aan de Minzu universiteit in Beijing, de belangrijkste universiteit voor etnische minderheden in China. Hij beheerde een website, Uyghur Online, met nieuws, informatie en een forum over Xinjiang.

Zijn kritische houding ten opzichte van het Chinese minderhedenbeleid bracht hem herhaaldelijk in de problemen. Hij werd meerdere keren aangehouden en gedetineerd. Nadat hij kritiek uitte over de overheidsreactie na een zelfmoordaanslag in Beijing werd hij opnieuw gedetineerd en formeel aangeklaagd op beschuldiging van separatisme. Op 24 september 2014 werd hij door een rechtbank in Urumqi veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

Die hoge straf kwam voor velen als een verrassing, omdat Tohti als gematigd werd beschouwd. Hij was weliswaar kritisch, maar veroordeelde geweld, waakte ervoor om op te roepen voor de afscheiding van Xinjiang van China en betoogde dat de positie van Oeigoeren moest verbeteren binnen één Chinese staat.