Q&A: Jan van der Greef over TCM

TCM wordt door veel westerse medici en wetenschappers als bijgeloof en kwakzalverij afgedaan. Is dat terecht?

"Er is op het gebied van TCM veel wetenschappelijk onderzoek gedaan en gepubliceerd in internationaal toongevende tijdschriften waaruit de werking blijkt. Binnen het Sino-Dutch centre for Preventive and Personalized Medicine (www.sinodutchcentre.nl), een samenwerking van de Universiteit Leiden, TNO en de Chinese Academy of Sciences, is sinds 2007 veel onderzoek gedaan en zijn diverse proefschriften gepubliceerd met name rond de diagnose en werking van op TCM gebaseerde kruidengeneeskunde. Systeembiologie als benadering speelt hierin een essentiële rol; er wordt gekeken naar context en niet naar een enkel ontspoort regelmechanisme in ons lichaam."

"Belangrijk is om te herkennen dat de Westerse geneeskunst enorm mooie resultaten heeft geboekt, maar met name gespecialiseerd is in acute problematiek (ziektemanagement). De Chinese geneeskunde is gericht op individuele, meer preventieve benaderingen en chronische ziektebeelden, waarbij pyschosociale omstandigheden meewegen in de diagnose. In TCM wordt het zelf-genezend vermogen van een ieder aangesproken (gezondheidsbevordering). Men behandelt een uniek persoon en niet een ziektebeeld. De combinatie van beiden perspectieven is zeer verrijkend voor patiënten en is terug te vinden in wat tegenwoordig Integrative Medicine wordt genoemd."

"Een mooi voorbeeld hiervan is de in 2012 uitgereikte Szent-Gyorgyi prize door de National Foundation of American Cancer Research aan Chen Zhu (voormalig minister van volksgezondheid in China) en Wang Zhen-Yi voor het behandelen van Acute Promyelocytic leukemia gebaseerd op TCM en Westerse kennis. APL was eens een zeer fatale ziekte, maar is nu omgebogen tot een zeer goed te genezen ziektebeeld."

"Een ander voorbeeld is de recente Nobelprijs voor de geneeskunde voor Tu Youyou, die de ontdekker is van het anti-malaria medicijn artemisine, gevonden op basis van TCM-kennis zoals beschreven in met name het handboek van Ge Hong in 340."

De Chinese overheid denkt dat TCM een interessant exportproduct vormen. Heeft ze daar gelijk in?

"TCM kan een belangrijke meerwaarde geven aan ons Westerse gezondheidssysteem, als de kwaliteit hoogwaardig is van de producten en er ook kennis wordt meegeleverd rond de juiste diagnose. Geen goede therapie, zonder goede diagnose! Juist nu in het westen de behoefte aan personalized medicine (gezondheid op maat) aan het toenemen is, wordt TCM steeds aantrekkelijker. De interesse is internationaal aan het toenemen dus het biedt goede exportkansen."

TCM medicatie en behandelmethodes vallen in Nederland niet onder de strenge regelgeving voor medicijnen, maar onder de warenwet. Is dat terecht, gezien het feit dat consumenten ze beschouwen als medicijn?

"De EU-richtlijn voor registratie conform traditional Herbal Medicial Products (tHMP) zoals beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen in Nederland of van de EMEA zijn zeer streng en garandeert de kwaliteit van het product. Het aantal geregistreerde TCM-middelen via deze route neemt echter maar langzaam toe, vanwege de zeer tijdrovende en kostbare procedures. Gelukkig zijn er ook al jaren kwaliteitsproducten te verkrijgen bijvoorbeeld via in fytoreceptuur gespecialiseerde apotheken."

"Het is terecht dat op dit moment vele kruidenmiddelen onder de warenwet vallen. De nieuwe regels rond tHMP-registratie schieten hun doel helaas voorbij en zijn niet echt in het belang van de consument. Enerzijds draagt de nieuwe wetgeving wel bij tot een verbetering van de kwaliteitsstandaard van de middelen, maar anderzijds maakt deze regelgeving het onmogelijk om nog enige significante werkingsclaim te gebruiken voor het middel. De consument kan dus wel op de verpakking zien dat een middel tHMP geregistreerd is, maar kan niet beoordelen waar het voor toepasbaar is."

"In de praktijk zou verdere doorvoering van de nieuwe eisen voor kruidenmiddelen betekenen dat vrijwel alle huidige kruidenmiddelen van de markt geweerd worden. Een specifiek op kruidenmiddelen toegepaste wet- en regelgeving is eigenlijk gewenst, maar dan uitgaande van een ander paradigma dan die waarop de huidige allopathische geneesmiddelen gebaseerd zijn."

Wat raadt u consumenten aan die overwegen TCM te gebruiken. Hoe onderscheiden zij rijp en groen?

"Alleen advies inwinnen van gecertificeerde TCM-therapeuten."